Uitgeperste citroenen mevrouw Rutten

In de pers deze week: een gevechtje tussen Gwendoline Rutten en Peter Mertens. Ik neem de boze brieven door en frons mijn wenkbrauwen. Beiden halen af en toe sterke argumenten aan en ik lees onzin. Ik wil niet polariseren of partij kiezen. En zeker niet met modder gooien, dat laat ik aan hen over. 

Het gaat hier ook niet over de begrotingsronde, maar één uitspraak uit de boze brieven laat me niet los. 

Het zwakste argument van Gwendoline Rutten, ik citeer : Het beeld dat u wil ophangen van werknemers die als uitgeperste citroenen de gesel van de patron moeten ondergaan, hoort wat mij betreft tot de voltooid verleden tijd. 

Recent onderzoek (uitgevoerd door de KUL en breed uitgesmeerd in de pers rond 8 maart 2016),  wees uit dat 1 op 3 werknemers last heeft van overmatige stress EN dat de oorzaak van burnout vaak bij de werkgever ligt. De werkgever die onredelijke eisen stelt en verantwoordelijk is voor een slechte sfeer (een sfeer van wantrouwen). Tja uitgeperste citroenen, ik vrees dat het razend actueel is en geen 19de eeuws symptoom. 

Ik kom door mijn job in contact met werknemers uit verschillende organisaties. En meer en meer met 'uitgebluste' werknemers. Ik leer hen tools aan om veerkrachtiger in het leven te staan. Om beter te leren omgaan met de eisen die onze maatschappij stelt. Volgens mij is werken aan het welzijn van medewerkers een EN EN verhaal. Een gedeelde verantwoordelijkheid van individu (werknemer) en van de leidinggevende (werkgever). Elk individu kan zich sterker en weerbaarder maken. En dat raad ik trouwens iedereen aan. 

Er zijn heel wat zaken die werknemers zelf kunnen doen om staande te blijven.  Denk aan mindfulness, single-tasken, beter prioriteiten stellen, anders omgaan met de mailbox, nee leren zeggen, het inzetten van eigen talenten en keuzes maken vanuit de eigen waarden. Ik kan nog wel even doorgaan over de tools die elk individu kan aanwenden om veerkrachtiger te worden. Maar. 

Maar wat leveren deze hulpmiddelen op als de werknemers angst hebben om nee te zeggen? Wat als er ze helemaal geen inspraak hebben in hun takenpakket? Wat als ze als marionetten geplaatst worden zonder dat er rekening gehouden wordt met hun noden en interesses? Wat als medewerkers zich niet gehoord en al helemaal niet gewaardeerd voelen? Wat als werknemers het gevoel hebben dat ze het onderste uit de kan halen, maar het nooit goed genoeg is voor de werkgever? Wat dan? 

Dan voelen ze zich als een 'uitgeperste citroen' mevrouw Rutten. En die mensen lopen vandaag (april 2016) jammer genoeg, nog rond.  En die leidinggevende 'van de oude stempel', die macht aanwendt en niet luistert naar zijn medewerkers, die is ook niet uitgestorven mevrouw Rutten. Dit ras (ook wel de autoritaire leider) wordt bedreigd en dat is goed nieuws, maar van uitsterven is nog geen sprake. 

Er wordt aan gewerkt, maar ons droombeeld is nog niet in zicht. Het nieuwe werken doet zijn intrede. De kwetsbare leider bestaat, coachend leiderschap is actueel, maar we hebben nood aan veel meer mensen als Wouter Torfs en Frank van Massenhove... Dan kunnen we samen dromen van een wereld zonder uitgeperste citroenen. Wat zou dat tof zijn (en wat een besparing!). 

Over ziek zijn en het druk druk druk virus

Ziek zijn, dat kan nu niet! Geen tijd voor, teveel te doen. Niets aan te doen, deze keer was het serieus, mijn lichaam deed het licht uit. Doorgaan was geen optie meer.

Na 3,5 dagen zweten en rillen in bed, nestelde ik me in de zetel en zag toevallig een aflevering waarin Jaques Vermeire (een zieke mens kijkt rare dingen) stelt 'dat men in sommige beroepen (zoals het zijne) niet ziek kan zijn'.  Hoewel ik het bullshit vond, hield de uitspraak me toch bezig.
Terwijl ik de ziel uit mijn lijf hoest, waardoor ik elke buikspier pijnlijk voel opspannen, besluit ik hem een beetje gelijk te geven. Het is inderdaad in veel beroepen, en voor veel mensen moeilijk om ziek te zijn.  En dat baart me zorgen. Ik denk na over mezelf. Ik weet dat ik zelf schuldig ben, maar het is ook het gevolg van een opholgeslagen en zichzelf uitputtende maatschappij en van weinig solidariteit in onze maatschappij en op onze werkvloer. Een gedeelde verantwoordelijkheid? 

Toegeven aan je baas, je klanten, je publiek en je familie dat ze even niet op je kunnen rekenen EN toegeven aan jezelf dat je moet rusten vraagt moed. Het is niet hip, niet sterk, een beetje flauw misschien. Druk druk druk is in, ziek is uit. 

De drempel om ziek te zijn is hoog, de consequenties van een paar dagen rust zijn vaak groot. Een overvolle mailbox bij terugkeer en alle afspraken opnieuw inplannen, het gevoel van niet gemist kunnen worden, ... Onze werkcontext is vaak ook weinig solidair. Hoewel ik de beste collega's heb, kunnen zij geen werk overnemen. Ook zij hebben het druk druk druk ( besparingen in het onderwijs, als u wil kan ik daarover ook een boom opzetten). Maar ook in andere sectoren moeten we het vaak alleen oplossen of worden collega's die nog langer volhouden en eigen signalen negeren overladen door die collega's die thuis zitten omdat ze te lang volgehouden hebben (wat een vicieuze cirkel). 

Door de grote drempel om ziek te zijn en alle consequenties die erbij komen,  negeren we belangrijke signalen, vragen we een paardenmiddel aan de dokter en negotiëren we over onze rusttijd. We trachten de schade op ons werk te beperken, maar doen ons lichaam hiermee tekort. 

Als we toch moeten thuisblijven, voelen we ons schuldig tegenover ons werk (het 'Heilige werk' nam de plaats in van die andere Heilige), wat maakt dat we niet kunnen ontspannen en loskomen van dat werk. Bij ziekte een laptop mee in bed en de telefoon op het nachtkastje... We geven ons niet over aan de vermoeidheid of de ziekte, we vechten ertegen. Het vechten en de schuldgevoelens putten nog meer uit.

En het negeren van onze signalen, onze alarmsignalen die aangeven dat ons lichaam (en geest) rust nodig hebben, ons sterk houden, leidt op langere termijn tot uitputting, tot burn-out,.... 

En dat kost ons, onze werkgever en onze maatschappij nog veel meer. We hollen maar door, durven niet nee zeggen of ziek zijn, er is ook geen ruimte bij collega's om op te vangen. Het is altijd van 'druk druk druk'. We gaan met zen allen in overdrive. Het druk druk druk virus is allomtegenwoordig. 

We negeren elk oranje licht, want stoppen is zo moeilijk en voor je het weet sta je voor rood. 

We moeten leren stoppen voor oranje en onze lichaamsignalen serieus nemen en onze omgeving, werkgever en collega's, mogen ons hierbij steunen. Een gedeelde verantwoordelijkheid en gezamenlijke uitdaging.

Ik roep iedereen op om op adem te komen bij oranje in plaats van extra gas te geven, om te leren niets doen om te herstellen van het druk druk druk virus (een uitdaging van formaat, niets doen, gewoon helemaal niet nuttig zijn). Succes en geniet dit weekend vooral van veel nietsdoen.

In 2016 ga ik voor beleving, voor ZEN en voor PEPER

Januari, de maand van lijstjes en missies, en ik deed weer mee. Vandaag licht ik een tip van de sluier op. Daarvoor heb ik 2 redenen: misschien kan ik jullie inspireren en de andere reden is opportunistischer, misschien kunnen jullie me wel helpen (ja er komt weer een warme oproep). 
Eén van die dingen waar ik wel eens mee worstel is evenwicht. Ik ontdekte gelukkig dat evenwicht geen vaststaand gegeven is, het is niet voor altijd, want de dingen in het leven zijn steeds in beweging. Het gaat over balanceren over zoeken en vinden. Het is soms eens overhellen en dan weer compenseren. 

Ooit zei iemand 'life starts at the end of your comfort zone', hoewel ik dat niet geloof (mijn leven in die comfortzone is mooi, gezellig en warm en dus de moeite), zijn het wel die momenten, net uit je comfortzone, die veel energie geven. Het zijn die momenten die je altijd bijblijven. Ik wil dus spannende en nieuwe ervaringen opdoen. Ik wil wat meer avontuur in mijn leven. In 2016 wil ik vooral beleven, ik word een experiëntialist (een duur woord, maar het vat mijn doel goed samen). Ik wil wat meer peper in mijn leven. 

Maar ik ben ik en ik wil ook rust, genieten van wat ik heb, ik wil zen, ik wil dankbaar zijn, ik wil in het hier en nu (mindful als het ware) leven. Lukte me aardig vorig jaar, applaus voor mezelf! Heerlijk vind ik dat. Rustig met mijn boek in bad, gezellig in de zetel met het lief of de wereld van ninjago verkennen met zoonlief, helemaal aanwezig in dat moment.


Conclusie en op de lijst voor 2016: ik ga voor zen EN voor peper, maar bovenal voor beleving. Het koorddansen kan beginnen, peper en compenseren met wat zen.

Wat ik al deed? Ik deed al een oproep aan mijn vrienden voor meer peper. Bij deze richt ik mijn oproep ook aan jullie. 

Lieve vrienden, 

Ik ga voor JA ( vergelijk het met Ja Jan, het tv-programma). 

Wat verwacht ik van jullie? Ik hoop dat jullie me uitdagen en uitnodigen. Neem me mee naar je favoriete plek, stel me voor aan je (foute) vrienden, laat me proeven van je lievelingsgerecht, neem me mee naar je werk, laat me vrijwilligerswerk doen, dompel me onder in je hobby, geef me breiles, .... (ik reken verder op jullie inspiratie). 

Ik zoek geen grootse avonturen (al mag dat ook ;)), maar kleine, leuke en vooral nieuwe dingen met fijne mensen (ik alleen of eventueel met mijn mannen erbij). Micro-avonturen die ik kan inpassen in mijn leven, ervaringen die mijn blik verruimen. 

Wil je iets nieuws gaan doen, maar liever niet alleen, vraag het aan Kaat. Ik wil zoveel mogelijk ja zeggen ... En ik reken mee op jullie voor een uitdagend en spannend 2016! Merci en hopelijk hoor ik snel van jou! X

Ik kreeg al heel fijne reacties, ik ondernam zelf al een aantal dingen, en daag mezelf verder uit om JA te zeggen. 
Waarop ik reeds JA zei? 
De 10 miles lopen , een stadswandeling volgen georganiseerd door de fijnste stadsgids van Antwerpen (later meer), gaan spreken op een congres, naar het ballet gaan, een dag en nacht Brussel met een vriendin, ik kreeg al een fijn concert kado, ik volgde een dag over Taoïsme. Ik verkende nieuwe restaurants in Antwerpen met fijne mensen en ik kreeg een zakje peper toegestuurd (bedankt Ruth!). ... 

Ik kijk uit naar jouw uitnodiging en ik houd je op de hoogte van mijn balanceerkunsten, van vloeken, maar vooral van genieten van mijn belevenissen!