14 april 2016

Uitgeperste citroenen mevrouw Rutten

In de pers deze week: een gevechtje tussen Gwendoline Rutten en Peter Mertens. Ik neem de boze brieven door en frons mijn wenkbrauwen. Beiden halen af en toe sterke argumenten aan en ik lees onzin. Ik wil niet polariseren of partij kiezen. En zeker niet met modder gooien, dat laat ik aan hen over. 
Het gaat hier ook niet over de begrotingsronde, maar één uitspraak uit de boze brieven laat me niet los. 

Het zwakste argument van Gwendoline Rutten, ik citeer : Het beeld dat u wil ophangen van werknemers die als uitgeperste citroenen de gesel van de patron moeten ondergaan, hoort wat mij betreft tot de voltooid verleden tijd. 




Recent onderzoek (uitgevoerd door de KUL en breed uitgesmeerd in de pers rond 8 maart 2016),  wees uit dat 1 op 3 werknemers last heeft van overmatige stress EN dat de oorzaak van burnout vaak bij de werkgever ligt. De werkgever die onredelijke eisen stelt en verantwoordelijk is voor een slechte sfeer (een sfeer van wantrouwen). Tja uitgeperste citroenen, ik vrees dat het razend actueel is en geen 19de eeuws symptoom. 

Ik kom door mijn job in contact met werknemers uit verschillende organisaties. En meer en meer met 'uitgebluste' werknemers. Ik leer hen tools aan om veerkrachtiger in het leven te staan. Om beter te leren omgaan met de eisen die onze maatschappij stelt. Volgens mij is werken aan het welzijn van medewerkers een EN EN verhaal. Een gedeelde verantwoordelijkheid van individu (werknemer) en van de leidinggevende (werkgever). Elk individu kan zich sterker en weerbaarder maken. En dat raad ik trouwens iedereen aan. 

Er zijn heel wat zaken die werknemers zelf kunnen doen om staande te blijven.  Denk aan mindfulness, single-tasken, beter prioriteiten stellen, anders omgaan met de mailbox, nee leren zeggen, het inzetten van eigen talenten en keuzes maken vanuit de eigen waarden. Ik kan nog wel even doorgaan over de tools die elk individu kan aanwenden om veerkrachtiger te worden. Maar. 

Maar wat leveren deze hulpmiddelen op als de werknemers angst hebben om nee te zeggen? Wat als er ze helemaal geen inspraak hebben in hun takenpakket? Wat als ze als marionetten geplaatst worden zonder dat er rekening gehouden wordt met hun noden en interesses? Wat als medewerkers zich niet gehoord en al helemaal niet gewaardeerd voelen? Wat als werknemers het gevoel hebben dat ze het onderste uit de kan halen, maar het nooit goed genoeg is voor de werkgever? Wat dan? 

Dan voelen ze zich als een 'uitgeperste citroen' mevrouw Rutten. En die mensen lopen vandaag (april 2016) jammer genoeg, nog rond.  En die leidinggevende 'van de oude stempel', die macht aanwendt en niet luistert naar zijn medewerkers, die is ook niet uitgestorven mevrouw Rutten. Dit ras (ook wel de autoritaire leider) wordt bedreigd en dat is goed nieuws, maar van uitsterven is nog geen sprake. 

Er wordt aan gewerkt, maar ons droombeeld is nog niet in zicht. Het nieuwe werken doet zijn intrede. De kwetsbare leider bestaat, coachend leiderschap is actueel, maar we hebben nood aan veel meer mensen als Wouter Torfs en Frank van Massenhove... Dan kunnen we samen dromen van een wereld zonder uitgeperste citroenen. Wat zou dat tof zijn (en wat een besparing!).